WCAG-richtlijnen: “We bouwen alle websites nu veel ’toegankelijker'”

“Sinds ik het website-project van DC Klinieken heb gedaan volgens de WCAG-richtlijnen, heb ik pas door hoe ontoegankelijk het internet is voor sommige mensen. Ik zag op de site van de WCAG zelfs dat 25% van de Nederlanders moeite heeft met het lezen, bedienen of begrijpen van digitale informatie. Zoveel had ik niet verwacht.”

Ramon Hoeks is UX-designer & Front-end Developer bij Comaxx, hij is tegenwoordig nog bewuster dan vroeger bezig met de ‘toegankelijkheid’ van websites: “We willen vanaf nu dat alle websites die we bouwen toegankelijk zijn, ook als ze niet aan de WCAG 2.1-richtlijnen moeten voldoen. We willen het bewustzijn daarover ook vergroten, zoveel extra werk is het namelijk niet als je er vanaf de start van de realisatie rekening mee houdt.”

Wat is WCAG 2.1?

“De overheid heeft toegankelijkheidsnormen benoemd op basis van de WCAG, naar aanleiding van de Wet Digitale Toegankelijkheid. De internationale WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) is een document dat is opgesteld en gepubliceerd door het World Wide Web Consortium (W3C) als onderdeel van hun Web Accessibility Initiative (WAI).”

“Deze leidraad bestaat uit een verzameling richtlijnen voor de toegankelijkheid van web content, gericht op mensen met een beperking. De laatste officiële versie van WCAG is 2.1, deze versie is gepubliceerd op 5 juni 2018. De website van onze klant DC Klinieken voldoet nu aan deze richtlijnen, ze lopen daarmee wel voorop in hun sector. En wij dus ook. Op 25 januari 2023 is een nieuwe update van WCAG 2.2 ‘Candidate Recommendation’ gepubliceerd, dus ook dat blijft vernieuwen.”

Wat betekent dat concreet?

“Je kunt het je misschien niet voorstellen als je nergens last van hebt, maar als je er op let zie je pas hoe frustrerend websites kunnen zijn voor sommige mensen. Zeker bij zorgwebsites, daar kom je niet voor niks. Onze klant DC Klinieken wilde voorop lopen op toegankelijkheid, terwijl ze er van de wet niet aan hoeven te voldoen. DC wil echter een ‘gastvrije omgeving’ zijn, ook digitaal.”

“We hadden een paar jaar terug voor DC klinieken een website gemaakt die al best toegankelijk was, bijvoorbeeld dankzij het makkelijk instellen van de lettergrootte. Eind 2022 hebben ze een WCAG-test laten doen, we zaten al op 50% van de norm. Inmiddels is de site 100% drempelvrij, ze hebben nu ook een waarmerk gekregen. Op de website van de WCAG-waarmerken zie je dat er nu 54 websites het keurmerk hebben.”

Waar moet je aan denken bij het toegankelijker maken van je website?

“Bij het ontwerpen van een website keken we in het verleden vooral naar wat mooi is, bijvoorbeeld dat een datum van een artikel vlak boven de kop moet staan. Als je voorleessoftware gebruikt is dat niet handig blijkbaar, voor de luisteraar is de datum van het volgende artikel dan niet duidelijk. Maar ook een link onder ‘lees meer’ is lastig bij die software, het is veel plezieriger voor de gebruikers als er ‘lees meer over staarbehandeling’ staat. Er is hulpsoftware die alle links namelijk bij elkaar zet, dan staat er 20 keer ‘lees meer’ als linkje.”

“Sommige mensen kunnen ook niet met een muis werken, je moet een website dan met het toetsenbord ook goed kunnen bedienen. Veel zit ook in de code, voor elke afbeelding moet een tekstueel alternatief zijn dat soms verder gaat dan alleen het invullen van de alt-tag. Het zijn geen spannende wijzigingen, maar het maakt het allemaal wel net wat gebruiksvriendelijker.”

Hoe kun je zien hoe toegankelijk je website is?

“Met Google Lighthouse kun je je website laten scoren, ook op toegankelijkheid. DC Klinieken is daar van 85 naar 100 gegaan. Maar er zijn ook extensies voor Google Chrome zoals de ‘Web Disability Simulator’ die laten zien hoe toegankelijk een website is voor iemand met Parksinson of dyslexie. Of de ‘WAVE Web Accessibility Evaluation Tools’, die laten je ook zien wat toegankelijk is en wat niet.”

“Het is vooral ingewikkeld om een bestaande site klaar te maken voor het WCAG , soms zitten er al functionaliteiten in die moeilijk zijn aan te passen. Bij een nieuwe site houden we er vanaf het begin rekening mee, dan is het gewoon een kwestie van onderdelen goed zetten. We houden bijvoorbeeld al rekening met contrasten, dat is al belangrijk voor mensen die met een telefoon door de zon lopen. Wat dat betreft kun je onder ‘beperkingen’ ook de situatie van de gebruiker scharen.”

Ben je klaar als het certificaat is gehaald?

“Als je het WCAG-certificaat hebt gehaald moet je het natuurlijk blijven toepassen, om de drie jaar krijg je een herkeuring. Als je eenmaal snapt hoe een gebruiker met hulpsoftware door de website heen gaat, is het makkelijk om rekening met deze gebruikers te houden. Als je deze denkwijze binnen je organisatie deelt zou je geen problemen moeten hebben om na drie jaar het certificaat opnieuw te behalen.”

“Ik zag een andere website in de WCAG-database waar ze het WCAG-certificaat op hadden geplaatst zonder alt tag. Dan ga je meteen weer de mist in, haha.”